ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Οι παράγοντες οι οποίοι λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να υπολογιστούν οι απαιτήσεις σε ενέργεια της εγκύου είναι:

• Οι μεταβολές στη φυσική δραστηριότητα (εφόσον υπάρχουν)
• Η αύξηση του Βασικού Μεταβολικού ρυθμού της εγκύου

Συνολικά έχει υπολογισθεί ότι αυτή η αύξηση αντιστοιχεί σε 300 θερμίδες επιπλέον την ημέρα κατά το 2ο και 3ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΙΝΗ

Οι απαιτήσεις σε πρωτεΐνη υπολογίζονται ως την ποσότητα της πρωτεΐνης που χρειάζεται για την ανάπτυξη του εμβρύου συν τις ανάγκες της μητέρας. Η χρησιμοποίηση της πρωτεΐνης που λαμβάνεται από τα τρόφιμα δεν απορροφάται σε ποσοστό 100% και εξαρτάται από τη σύσταση της σε αμινοξέα. Ο μέσος όρος απορρόφησης πρωτεΐνης είναι περίπου 70%.

Η πρόσληψη της πρωτεΐνης έχει υπολογισθεί στα 1,3 γρ πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους της εγκύου.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΛΙΠΙΔΙΑ

Τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα συμβάλουν στην ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου και στην ανάπτυξη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος του. Υπάρχει θετική συσχέτιση με την περιεκτικότητα των ω-3 και ω-6 λιπαρών που βρίσκονται στο πλάσμα του βρέφους με τη διάρκεια της κύησης και το βάρος του νεογνού.

Τρόφιμα που περιέχουν ω-3 και ω-6 λιπαρά είναι τα ψάρια και ειδικότερα τα λιπαρά (γαύρος, σαρδέλες, σκουμπρί, σολομός, πέστροφα, μπακαλιάρος, τόνος, γλώσσα κλπ) , τα θαλασσινά (αστακός καβούρια, μύδια, καλαμάρια, γαρίδες, κλπ) , οι ξηροί καρποί (καρύδια, αμύγδαλα, ηλιόσποροι κ.α. εκτός από φυστίκια κάσιους, σπανάκικαι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά) και τέλος το ελαιόλαδο.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ

Τουλάχιστον 100 γρ υδατάνθρακες πρέπει να προσλαμβάνονται καθημερινά για να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης. Η έγκυος δεν θα πρέπει να παραμένει νηστική για παραπάνω από 6-8 ώρες και η ενεργειακή κάλυψη από υδατάνθρακες θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 50%.

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Φυλλικό οξύ

Το φυλλικό οξύ συμβάλει στην σύνθεση του DNA. Η ανεπάρκεια φυλλικού οξέους συνδέεται με την εμφάνιση μεγαλοβλαστικής αναιμίας και προκαλεί βλάβες στο έμβρυο και τον πλακούντα. Το κάπνισμα και η κατανάλωση οινοπνεύματος έχουν συνδεθεί με χαμηλά επίπεδα φυλλικού οξέος.

Η ανάγκες σε φυλλικό οξύ αυξάνονται κατά 200 mg την ημέρα. Τρόφιμα που περιέχουν φυλλικό οξύ είναι ο χυμός πορτοκαλιού, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια και οι φράουλες! Συμπληρώματα μπορούν να συστήνονται κυρίως σε καπνίστριες και γυναίκες που καταναλώνουν αλκοόλ.

Σίδηρος

Οι απαιτήσεις σε σίδηρο κατά την εγκυμοσύνη είναι περίπου 800-100 mg την ημέρα για την ανάπτυξη του εμβρύου και του πλακούντα καθώς και για την αύξηση της μάζας των ερυθροκυττάρων. Το έμβρυο αποθηκεύει περισσότερο σίδηρο κατά το τελευταίο τρίμηνο. Κατά την εγκυμοσύνη ο οργανισμός της μητέρας προσαρμόζεται προκειμένου να ανταπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις σε σίδηρο. Η έγκυος χρειάζεται 30 mg σίδηρο την ημέρα από την 12^η εβδομάδα της κύησης. Η ανάγκη συμπληρώματος είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ.

Καλύτερες πηγές σιδήρου είναι το κόκκινο κρέας, το συκώτι, τα πουλερικά και τα αυγά.

Ασβέστιο

Από την αρχή της εγκυμοσύνης η απορρόφηση του ασβεστίου αυξάνεται ενώ παράλληλα μειώνεται και η απέκκριση του. Έτσι, με σωστή διατροφή οι ανάγκες της εγκύου καλύπτονται χωρίς την πρόσληψη συμπληρώματος.

Απαραίτητη είναι η αύξηση γαλακτοκομικών ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις σε ασβέστιο. Προσοχή σε διαιτολόγια που περιλαμβάνουν υψηλές συγκεντρώσεις πρωτεΐνης γιατί οδηγούν σε απέκκριση ασβεστίου μέσω των ούρων. Προσοχή σε χορτοφαγικές δίαιτες γιατί περιέχουν άλατα φυτικού και οξαλικού οξέος.

Ψευδάργυρος

Τρόφιμα που περιέχουν ψευδάργυρο είναι το κόκκινο κρέας, τα ψάρια και τα πουλερικά. Ο ψευδάργυρος που βρίσκεται σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης δεν απορροφάται εύκολα ενώ η κατανάλωση οινοπνεύματος μειώνει την απορρόφηση ψευδαργύρου. Συνήθως δεν συστήνονται συμπληρώματα ψευδαργύρου αλλά ένα μία γυναίκα προσλαμβάνει συμπλήρωμα σιδήρου χρειάζεται να λάβει και συμπλήρωμα ψευδαργύρου (25-30 mg την ημέρα).

Μαρκούση Μαριέττα

MSc, Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος